Zajęcia logopedyczne
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia słuchowe dla dzieci starszych przedszkolaków
- Zabawa Co wydaje taki dźwięk?
Dzieci podają, jakie przedmioty mogą wydawać takie dźwięki:
syczeć np. czajnik, balonik, z którego wypuszczamy powietrze
dzwoni
np. telefon, budzik, dzwonek u drzwi
warczeć np. odkurzacz, kosiarka, piła
dalej możemy pytać o przedmioty, które tykają, gwiżdżą, szumią itp.
- Zabawa Wstań-siadaj.
Uczestnicy zabawy siedzą w dowolnym miejscu w pokoju. Dorosły wyjaśnia, że na podane polecenie należy wykonać polecenie przeciwne np. na hasło wstań- należy usiąść, siadaj- należy wstać. Zabawę można urozmaicić wydając polecenia szeptem w formie prośby, rozkazu itp. Następnie dorosły i dziecko zamieniają się rolami.
- Gra językowa w wymyślanie czasowników.
1. Dorosły wyjaśnia zasady tej zabawy poprzez instrukcję. Pewien ptaszek nazywa się Pik, on pikuje. Jego brat nazywa się Luk, on lukuje. To zwierzątko nazywa się Sulka. Co ono robi? … Gdy dziecko odpowie sulkuje, potwierdzamy, że bardzo dobrze odgadło. W razie trudności pomagamy mówiąc pikuje- sul…kuje. Bawimy się dalej wymyślając nazwiska ptaków. Ważne, by po opanowaniu przez dziecko zasady tej zabawy nastąpiła zamiana ról, tzn. dziecko wymyślało nazwę ptaka, a dorosły podawał odpowiedni czasownik.
2. Do zabawy w wymyślanie czasowników włączamy nazwy innych zwierząt. Wtedy instrukcja brzmi tak: Teraz będziemy się bawić tak: kotek- kotkuje, lisek- liskuje rybka- co robi? …, myszka- co robi? …, piesek- co robi? itp.
- Gra językowa w wymyślanie rzeczowników.
1. Dorosły mówi instrukcję: To auto jest czerwone, można je nazwać Czerwonak, a to jest żółte. Jak można je nazwać?- tak, Żółtak.
Ta lampa jest biała. Jak może się nazywać? Zabawa trwa dalej. Można pytać
o zabawki, przedmioty z pokoju, ubrania itp. Nie zapominajmy o zamianie ról.
2. Zmieniamy instrukcję: Ten pan, który lata balonem mógłby nazywać się Balonak, dziewczynka, która krzyczy- mogłaby nazywać się Krzykaczka.
W oparciu o ten sam schemat możemy pytać o pana, który prowadzi tramwaj, panią, która myje, chłopca który liczy itp.
- Gra językowa w tworzenie przymiotników.
1. Dorosły podaje instrukcję:
Ten pan nazywa się Siwak, bo on jest siwy.
Ta kredka nazywa się Długaczka, bo ona jest…
Ten garnek nazywa się Metalak, bo on jest…
Ta kredka nazywa się Białaczka, bo jest…
W oparciu o powyższy schemat możemy bawić się dalej, pamiętając o zamianie ról.
2. Instrukcja do kolejnej zabawy:
Ta dziewczynka zawsze się śmieje, bo ona jest śmiechowa. Ten chłopiec ciągle biega, bo on jest biegowy.
Ta piłka skacze, bo ona jest jaka ?...
Ten stołek się przewraca, bo on jest ?...
Ta dziewczynka płacze, bo ona jest? …
- Gra językowa – stwierdzanie obecności rymów.
1. Instrukcja do tego zadania brzmi następująco:
Będę mówić dwa wyrazy, które są do siebie podobne np. kotek- młotek, albo takie, które wcale nie są do siebie podobne, np. kulka- piesek. Słuchaj uważnie
i powiedz, czy słowa są podobne do siebie, czy nie:
Romek- Tomek, kotek- płotek, pani- pan, paczka- raczka, głowa- krowa, lasy- pasy, chlebek- dżem, chyba- ryba
2. Instrukcja:
Teraz będę mówić dwa śmieszne słowa, które są do siebie podobne, np. bobi- tobi, albo takie, które wcale nie są do siebie podobne, np. fiu- pim . Słuchaj uważnie
i powiedz, czy słowa do siebie pasują, czy nie.
pula- mula, komo- momo, deja- nipa, petal- sudal, pija- lija, waroka- paroka itp.
- Gra językowa- odnajdywanie rymów
Dorosły podaje instrukcję:
Spróbuj powiedzieć wyraz, który jest podobny do słowa czapka. Mogą to być słowa, które znasz albo wymyślone przez siebie np. kapka, wapka, babka itp.
Jarek: …, raczek: …, górka: …, uszko: …
Bibliografia
Cieszyńska J., Korendo M. Wczesna interwencja terapeutyczna, Kraków, 2015
Demelowa G. Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, Kraków, 1983
Kozłowska K. Pomagamy dzieciom z zaburzeniami mowy, Kielce, 1996
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Zabawy paluszkowe I
Zabawy paluszkowe, zwane też masażykami dla dzieci ,są króciutkimi formami zabawowymi. Dorosły wypowiada niedługi, najczęściej rymowany tekst równocześnie obrazując go za pomocą ruchów palców wykonywanych na różnych częściach ciała dziecka. Po kilku powtórzeniach dziecko może popróbować swoich sił z pomocą osoby dorosłej ( zamiana ról ).
Zabawy paluszkowe mają bogatą tradycję i są lubiane przez dzieci. Relaksują, wyciszają dziecko. Rozwijają mowę, wzbogacają słownictwo, polepszają koncentrację ma mowie i na danej czynności. Budują też pozytywny kontakt emocjonalny z dorosłym, który bawi się
z dzieckiem. Jednym słowem mają znaczące walory edukacyjne i wychowawcze.
Zabawy powinny być przeprowadzane w miłej, radosnej atmosferze i w poczuciu bezpieczeństwa dla dziecka.
10 paluszków
Mam pięć paluszków u ręki lewej pokazujemy wyprostowane i rozłożone palce
lewej ręki
i pięć paluszków u prawej. potem prawej ręki
Pięć to niedużo, ale wystarczy kręcimy dłońmi w nadgarstkach równocześnie
poruszając palcami obu rąk
do każdej pracy i do zabawy.
Kciuk, wskazujący, potem środkowy, dotykamy kolejne, wymieniane palce
po nim serdeczny, na końcu mały.
Pierwszy i drugi, trzeci i czwarty, znów dotykamy kolejnych wymienianych
palców
na końcu piąty- trochę nieśmiały.
Pada deszczyk
Pada deszczyk, pada, pada uderzanie palcem o blat stołu
coraz prędzej z nieba spada. przebieramy wszystkimi palcami
Jak z konewki woda leci. uderzamy całymi dłońmi o uda
A tu błyskawica świeci … klaszczemy w dłonie nad głową
G r z m o t ! ! ! tupiemy o podłogę
Małe myszki
Tam na stryszku robimy daszek z obu rąk
małych myszek zaciskamy piąstki i poruszamy nimi
chrobotanie ciągle słyszę. drapiemy palcami o blat stołu
Wciąż biegają, dokazują, biegamy palcami po stole
łasuchują. udajemy, że jemy
Lecz je złapać trudna sztuka, grozimy paluszkiem
bo do norki dają nurka. chowamy ręce za siebie
Idzie, idzie
( dziecko leży na brzuchu)
Idzie, idzie, stonoga, stonoga, stonoga, spacerujemy po plecach kciukiem i palcem
wskazującym, robiąc duże kroki
a tu …noga! łapiemy dziecko za nogę
Idzie, idzie malec, malec, malec, wskazujący i kciuk wędrują po plecach
w kierunku stopy „drobnymi” kroczkami
a tu … palec! chwytamy za palec u nogi
Idzie, idzie koń, koń, koń, raz lewa, raz prawa pięść naciska plecy
a tu … dłoń! szybko łapiemy dłoń dziecka
Leci, leci sowa, sowa, sowa, trzykrotnie muskamy dłoń opuszkami palców
a tu … głowa! łapiemy ze śmiechem głowę dziecka
Prezentowane zabawy pochodzą z różnych źródeł
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Zabawy dla przedszkolaków
Zabawy są naturalną i podstawową formą aktywności każdego dziecka. Dzięki nim poznaje otaczający świat, zdobywa nowe umiejętności i doskonali te, które już posiada. Zabawy rozwijają pamięć, koncentrację uwagi, bogacą słownictwo przedszkolaka. Uczą reguł postępowania, pokonywania trudności, współdziałania, współpracy. Zabawy zaspakajają potrzebę aktywności, sprawiają radość, zadowolenie, wyciszają i uspakajają, a także uczą komunikować się z innymi. Jednym słowem zabawy mają wszechstronny wpływ na rozwój osobowości każdego dziecka.
Przedstawione poniżej zabawy zostały tak dobrane, aby nadawały się do przeprowadzenia
w domu. W każdej z nich powinny brać udział przynajmniej dwie osoby. Na pewno są atrakcyjniejsze dla dzieci, gdy włączą się do nich rodzice i inni domownicy. Większość zabaw pochodzi z internetu, niektóre są zasłyszane, kilka jest własnego pomysłu. Niektóry zostały zmodyfikowane na potrzeby przedszkolaków, więc mogą się różnić od oryginałów. Zadbajmy, by wspólna zabawa stała się okazją do rozmowy z dzieckiem, współdziałania oraz pożytecznego spędzenia wolnego czasu.
Zabawy oczywiście można zmieniać, dopasowywać do wieku i aktualnych możliwości dziecka.
Dbamy o zdrowie
Recytujemy z dzieckiem tekst króciutkiego wierszyka i naśladujemy czynność mycia rąk:
O swoje zdrowie dbam,
jak myję ręce pokażę ja wam:
wcieram mydło w obie ręce- pocieramy o siebie wewnętrzne strony dłoni
między palce- prawa wewnętrzna część dłoni pociera lewą zewnętrzną część dłoni pomiędzy rozłożonymi palcami i na odwrót
myję kciuki- ruchem obrotowym pocieramy kciuk zaciśniętą na nim drugą dłonią, potem zmiana dłoni
młynek kręcę- ruchem obrotowym naśladujemy mycie obu dłoni.
Po kilku powtórzeniach można przejść do mycia rąk z użyciem wody i mydła.
Łowimy rybki
(zabawa własnego pomysłu)
Potrzebne materiały: magnes, gruba nić, sznurek (wstążka), patyk (gałązka), spinacze biurowe lub zszywacz, papierowe reklamy lub gazety
wędka- do jednego końca grubej nici przyczepić magnes, drugi koniec przywiązać do patyka
rybki- wycięte z papieru różnej wielkości rybki, do których wpinamy 2-3 metalowe zszywki lub spinacze biurowe
Za pomocą sznurka wyznaczamy w pokoju miejsce. To będzie nasze „jezioro”, do którego wrzucamy rybki. Uczestnicy kolejno wyławiają rybki w taki sposób, aby nie można było wejść do „wody”. Na zakończenie przeliczają ile rybek udało się im złowić.
Bocian
(zabawa własnego pomysłu)
Śpiewamy krótki tekst na melodię piosenki „Miała baba koguta” lub inną wymyśloną przez siebie:
Chodzi bocian po łące,
po łące,
po łące
osoba prowadząca zabawę jest tytułowym bocianem, który chodzi po pokoju „bocianim” krokiem
i naśladuje rękoma kłapanie dzioba bociana,
pozostali uczestnicy to żabki naśladujący ich skoki
łapie żaby skaczące,
skaczące.
Hej!
gdy dzieci- żabki słyszą, że bocian je łapie zaczynają przed nim uciekać,
dotknięte dziecko słyszy od bociana:
Każda żaba ujdzie z życiem,
jeśli spełni jedno z życzeń,
jedno z życzeń
złapane dziecko-żabka pyta bociana:
Czego chcesz panie,
panie bocianie?
bocian podaje do wykonania wymyślone przez siebie polecenie np. zrobić śmieszną minkę, dwa pajacyki, powiedzieć co w pokoju jest zielone itp.
Rysowanie na plecach
W zabawie najpierw biorą udział dwie osoby. Jeżeli jest więcej osób to są one w tym momencie obserwatorami. Pierwsza para siada na dywanie po turecku. Jedno dziecko za drugim. Osoba z tyłu rysuje prosty rysunek na plecach poprzednika np. kółko, krótkie kreseczki z góry w dół pleców, litery, cyfry. Zadaniem dziecka jest odgadnięciu treści rysunku. Jeżeli odpowiedź będzie poprawna, para zamienia się miejscami. Jeżeli nie- należy powtórzyć rysunek. Potem do zabawy może przystąpić kolejna para uczestników.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia słuchowe dla młodszych przedszkolaków
kształcą umiejętność różnicowania dźwięków
uczą koncentracji uwagi na mowie
ćwiczą pamięć słuchową
- Co słyszę? Uczestnicy zabawy umawiają się, że przez 2-3 minuty będą siedzieć cichutko (palec wskazujący na ustach) i wsłuchiwać się w ciszę. Żadnych celowych dźwięków celowo nie wytwarzamy. Po pewnym czasie zgłaszają, co usłyszeli np. śpiewającego ptaka, jadący samochód, skrzypienie drzwi, rozmowy, kaszel, stukot, szczekanie psa itp.
- Dorosły wytwarza trzy dźwięki i nazywa je np. tupnięcie nogą, uderzenie łyżeczką w blat stołu, przedarcie kawałka gazety (kartki). Następnie dziecko wytwarza w ten sam sposób te trzy dźwięki i kolejno nazywa je. Potem dorosły prezentuje jeden z dźwięków, ale dziecko odwrócone jest tyłem. Zadaniem malucha jest odgadnąć, który przedmiot wydał ten dźwięk. Jeżeli dziecko bez problemów radzi sobie z zadaniem wprowadzamy do odgadnięcia dwa,
a potem trzy dźwięki. Dziecko ma za zadanie powiedzieć jakie kolejno prezentowano dźwięki. W dalszym etapie wprowadzamy zmianę ról tzn. dziecko wytwarza dźwięk, a dorosły odgaduje.
W podobny sposób możemy przeprowadzać zabawy z użyciem dźwięków wytwarzanych przez inne, dostępne w domu, przedmioty. Poniżej inne propozycje od wykorzystania. Pamiętajmy, że młodsze przedszkolaki nie zawsze precyzyjnie mogą podać nazwę przedmiotu, który wytwarzał dźwięk, czy też nazwę czynności, np. toczenie, przedarcie. Wtedy może pokazać co dany dźwięk wytworzyło, natomiast dorosły nazywa.
- Rozpoznawanie różnych przedmiotów w zamkniętych pudełkach poprzez potrząsanie nimi. W pojemniczku możemy umieścić np. fasolę, kamyki, gruby cukier, koraliki, gwoździe itd. Dziecko musi widzieć co jest włożne.
- Toczenie różnych przedmiotów po podłodze np. piłki, kasztana, klocka itp.
- Rozpoznawanie szmerów wydawanych przez różnorodne rzeczy. Przykłady : uderzanie o siebie łyżeczkami, klockami, klaskanie, przelewanie wody z kubka do kubka.
- Szukanie ukrytych przedmiotów będących źródłem dźwięku np. budzika, zegarka.
- Naśladowanie i nazywanie dźwięków wydawanych przez zwierzęta, przedmioty, zjawiska ( wiejący wiatr, jadący pociąg, kapiącej wody , lecącego samoloty, klekotu bociana itp. )
- Naśladowanie np. :
pukania do drzwi: puk-puk , puk-puk
płaczu: ła, ła, ła,…
kaszlu: yhy, yhy, yhy,…
- Lokalizowanie źródła dźwięku.
Potrzebny będzie telefon komórkowy. Zapoznajemy dziecko z jego sygnałem,
a potem chowamy w niewidoczne miejsce. Zadaniem dziecka będzie odnalezienie go, odsłuchanie dzwoniącego aparatu (to będzie nagroda dla dziecka) i oddanie osobie dorosłej. Potem następuje zamiana ról. Dziecko chowa telefon, a dorosły odnajduje go.
- Różnicowanie częstotliwości dźwięku- niski ton, wysoki ton.
Przygotowujemy pomoce- samolot zrobiony z papieru, dwie szklanki, łyżeczkę. Jedną szklankę napełniamy wodą, druga jest pusta. Uderzamy łyżeczką w pełną szklankę- słychać niski ton. Uderzamy w pustą- uzyskujemy wysoki ton. Dziecko słysząc wysokie tony podnosi samolot do góry ponad swoją głowę, po usłyszeniu niskich dźwięków obniża lot samolotu.
- Różnicowanie natężenia dźwięku.
Przygotowujemy bębenek albo puste kartonowe lub metalowe pudełko.
Dorosły uderza w instrument. Podczas głośnych dźwięków dziecko maszeruje, głośno stąpając po podłodze. Przy delikatnych uderzeniach stara się cichutko poruszać się po podłodze.
Zamiast bębenka czy pudła możemy klaskać w dłonie, tupać nogą, uderzać otwartą dłonią w brzuch.
Bibliografia
Demelowa G.: Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, Kraków, 1983
red. Klaczak M., Majewicz P.: Diagnoza i rewalidacja indywidualna dziecka…, Kraków, 2006
Ćwiczenia słuchowe dla dzieci starszych przedszkolaków
- Zabawa Co wydaje taki dźwięk? Dzieci podają, jakie przedmioty mogą:
syczeć np. czajnik, balonik, z którego wypuszczamy powietrze
dzwonić np. telefon, budzik, dzwonek u drzwi
warczeć np. odkurzacz, kosiarka, piła
dalej możemy pytać o przedmioty, które tykają, gwiżdżą, szumią itp.
- Zabawa Wstań-siadaj. Uczestnicy zabawy siedzą w dowolnym miejscu
w pokoju. Dorosły wyjaśnia, że na podane polecenie należy wykonać polecenie przeciwne np. na hasło wstań- należy usiąść, siadaj- należy wstać. Zabawę można urozmaicić wydając polecenia szeptem w formie prośby, rozkazu itp. Następnie dorosły i dziecko zamieniają się rolami.
- Gra językowa w wymyślanie czasowników.
1. Dorosły wyjaśnia zasady tej zabawy poprzez instrukcję. Pewien ptaszek nazywa się Pik, on pikuje. Jego brat nazywa się Luk, on lukuje. To zwierzątko nazywa się Sulka. Co ono robi? … Gdy dziecko odpowie sulkuje, potwierdzamy, że bardzo dobrze odgadło. W razie trudności pomagamy mówiąc pikuje- sul…kuje. Bawimy się dalej wymyślając nazwiska ptaków. Ważne, by po opanowaniu przez dziecko zasady tej zabawy nastąpiła zamiana ról, tzn. dziecko wymyślało nazwę ptaka, a dorosły podawał odpowiedni czasownik.
2. Do zabawy w wymyślanie czasowników włączamy nazwy innych zwierząt. Wtedy instrukcja brzmi tak: Teraz będziemy się bawić tak: kotek- kotkuje, lisek- liskuje
rybka- co robi? …, myszka- co robi? …, piesek- co robi? itp.
- Gra językowa w wymyślanie rzeczowników.
1. Dorosły mówi instrukcję: To auto jest czerwone, można je nazwać Czerwonak, a to jest żółte. Jak można je nazwać?- tak, Żółtak.
Ta lampa jest biała. Jak może się nazywać? Zabawa trwa dalej Można pytać o zabawki, przedmioty z pokoju, ubrania itp. Nie zapominajmy o zamianie ról.
2. Zmieniamy instrukcję: Ten pan, który lata balonem mógłby nazywać się Balonak, dziewczynka, która krzyczy-mogłaby nazywać się Krzykaczka.
W oparciu o ten sam schemat możemy pytać o pana, który prowadzi tramwaj, panią, która myje itp.
Bibliografia
Demelowa G. Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola, Kraków, 1983
Kozłowska K. Pomagamy dzieciom z zaburzeniami mowy, Kielce, 1996
Cieszyńska J., Korendo M., Wczesna interwencja terapeutyczna, Kraków, 2015
Utrwalanie głoski sz
000 , ++--*/
Utrwalamy głoskę sz na podstawie wierszyka Szara Myszka
Szara myszka w szafie mieszka,
a na imię ma Agnieszka. n
Ma w szufladzie trzy koszule,
kapelusze, szelki, sznu
+++++++++
+++++++++++++++++ 00000000000000
rek.
Grywa w szachy, pisze wiersze,
tuszem kreśli szlaczki pierwsze.
Chętnie szynkę je i groszek,
kaszę, gulasz, gruszek koszyk.
Wąż
Idzie wąż szeroką dróżką
nie porusza żadną nóżką.
Poruszałby, gdyby mógł
lecz wąż przecież nie ma nóg.
Uwaga! We wszystkich wyrazach pogrubionym drukiem wymawiamy głoskę sz.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
ĆWICZENIA DO GŁOSKI „ sz”
Przypominamy dziecku układ narządów mowy:
- wargi lekko zaokrąglone i wysunięte do przodu (jak przy u)
- czubek języka uniesiony do „zaczarowanego miejsca”, czyli do górnego dziąsła, natomiast boki języka dotykają górnych dziąseł i zębów
- ząbki zbliżone do siebie
-
Utrwalamy wymowę w sylabach:
szu, szy, szo, sza, sze
uszu, yszy, oszo, asza, esze
usz, ysz, osz, asz, esz
-
w nagłosie wyrazów (na początku wyrazu)
szuflada, szyba, szynka, szybko, szumi, szafa, szalik, szkoła, szatnia, szkło, szklanka, szpital
-
w śródgłosie( w środku) wyrazu
koszula, kasza, kieszeń, mieszka, pisze, Warszawa, myszy, zawsze, rusza,
-
w wygłosie wyrazów (na końcu wyrazu)
kosz, nóż, jesz, masz, nasz, lekarz, mysz, pisz
-
Utrwalamy wymowę w wyrażeniach
szara szuflada, szalik w szufladzie, szklanka ze szkła, szatnia w szpitalu, sześć szkół
-
Utrwalamy w zdaniach
Szymek rozbił szybę.
Janusz lubi chodzić do szkoły.
Szalik schowano do szuflady.
Agnieszka szybko je kaszę.
Coś szumi w szafie.
Koszula Adasia ma małą kieszeń.
W kuchni jest szary kosz.
Nasz lekarz ma nowe auto.
Ula mieszka w Warszawie.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Utrwalamy „ ż” na podstawie wierszyków
Żuk i żaba
Duża żaba nad kałużą napotkała żuka.
Żuk na nóżki włożył buty, obcasami stukał.
Nad kałużą podskakiwał, żółte buty pokazywał,
aż je wysmarował błotem. Oj, co było potem! …
Żabki i żuk
Jedna żabka z drugą żabką napotkały żuka.
Stał na drodze, gorzko płakał, swojej mamy szukał.
Pocieszały żabki żuka:
- Twoja mama w lesie. Widziałyśmy, szła z koszykiem.
Jeżyn ci przyniesie!
Żuczek zaraz płakać, wytarł oczy łapką,
ale zanim poszedł dalej podziękował żabkom.
Nad morzem
Nad rzeką lub nad morzem
leżak do leżenia służy.
Czy to plaża, czy podwórze
wtedy czas tak się nam dłuży.
Gdy gorące słońce praży
pod parasol iść wypada.
A tam lody, rożki, żelki
i w butelce oranżada
Wierszyki pochodzą z różnych źródeł..
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia do głoski ż
Przypominamy dziecku (w razie potrzeby) ułożenie języka, warg i zębów opisane przy ćwiczeniach głoski sz. Głoska ż jest dźwięczna, czyli włączamy „motorek”, który dziecko wyczuje przykładając do krtani wyprostowaną zewnętrzną część dłoni.
Dla ułatwienia można przeciągać wymowę ż, gdy występuje na początku sylaby, wyrazu. Natomiast w środku robimy przed ż małą pauzę, by prawidłowo ułożyć język, wargi
i zęby.
Utrwalamy w sylabach
ża, ,że, żo, żu, ży
aża, aże, ażo, ażu, aży
eża, eże, eżo, eżu, eży
oża, oże, ożo, ożu, oży
uża, uże, użo, użu,uży
yża, yże, yżo, yżu, yży
Utrwalamy w nagłosie wyrazów
żaba, żuk, żona, rzeka, życie, żart, rzut, żagiel, żal, rzodkiewka, żółtko, żółw
W środku wyrazu
Jerzy, warzywa, orzech, nożyk, talerzyk, koleżanka, dyżurny, pożar, porządek
Utrwalamy w wyrażeniach
duży pożar długie życie żółty talerzyk
zielona żuk dojrzałe warzywa żaba w kałuży
żarty mamy olbrzymie morze brzeg rzeki
Utrwalamy w zdaniach
Marzenka to miła koleżanka. Moja ulubiona łyżka jest różowa.
Adaś dba o porządek. Mama uwielbia żartować.
Tatuś leży na plaży. Pani waży warzywa.
Nad rzeką rośnie drzewo. Nożyk leży na półce.
Orzeł to potężny ptak. Jerzego boli brzuch.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Gimnastyka warg
Syrena- przesadnie wymawiamy samogłoski u- i (przy u wargi wysunięte do przodu, przy i kąciki ust cofnięte)
Rybka- wargi wysunięte do przodu ( naśladujemy ruchy pyszczka rybki) otwierając i zamykając je w tej pozycji
Cmokanie- udajemy, że rozklejamy wargi
Granie- gramy palcami na wargach, możemy włączać jakąś melodię
Motorek- parskamy wargami naśladując motor
Gwizdanie- próbujemy lub tylko naśladujemy gwizdanie
Wąsiki- staramy się utrzymać kredkę lub ołówek ułożony poziomo między górną wargą a nosem
Karetka pogotowia- wymawiamy coraz szybciej samogłoski a- o przy szeroko otwartych ustach
Straż pożarna- wymawiamy coraz szybciej głoski a- u (a- usta szeroko otwarte, u- wargi mocno ściągnięte do przodu
Spacer warg- przesuwamy zamknięte i wysunięte do przodu usta w prawo, lewo
Grzebień- „czeszemy” dolnymi zębami wargę górną i na odwrót
Ssanie- ssiemy wargę dolną, a potem górną
Wałeczki- nabieramy powietrza i zatrzymujemy nad górną wargą, dolną wargą
Dziurawy balonik- nadymanie policzków i powolne wypuszczanie powietrza
Płukanie ust- nabieramy powietrza i przy zamkniętych ustach „przerzucamy” go z jednego do drugiego policzka
Kreseczka- przy rozchylonych szczękach wciągamy wargi do środka jamy ustnej (zarys warg tworzy poziomą kreseczkę).
Zabawy wykonujemy przed lustrem. Dorosły pokazuje wybraną zabawę, potem wykonuje ją razem z dzieckiem, na końcu ćwiczenie prezentuje samo dziecko. Wykonane przez przedszkolaka ćwiczenia początkowo mają prawo być niedoskonałe. Lepszą sprawność uzyska się po pewnym czasie.
Sprawne ręce
Dmuchawka - Kogucik
Proponuję dziecku i rodzicom wykonanie ciekawej i łatwej zabawki. Do jej zrobienia potrzebne będą: plastykowy lub styropianowy kubeczek, gumowa rękawiczka (lateksowa) i rurka do napojów.
W kubeczku robimy otwór (kilka centymetrów od dna), w którym umieścimy rurkę. Otwór powinien być gładki, dlatego najlepiej uzyskać go wypalając gorącym gwoździem. Na górną część kubka nakładamy rękawicę. Kubek trzeba jeszcze ozdobić np. rysując pisakiem oczy i doklejając dzióbek.
I zabawka- dmuchawka gotowa.
Ruchoma rybka
Do wykonania rybki będą nam potrzebne następujące materiały:
- dwie kolorowe kartki bloku technicznego
- klej, nożyczki, czarny pisak
Sposób wykonania:
Potrzebujemy kwadratu dowolnego rozmiaru. Ponieważ kartki są prostokątne, należy jeden z wierzchołków przyłożyć równiutko do przeciwległego boku, linię zgięcia wygładzić, a to co wystaje poza utworzony podwójny trójkąt odciąć.
W ten sposób powstał trójkąt, który trzeba rozłożyć i mamy gotowy kwadrat.
W jego środku znajduje się linia zgięcia, do której zaginamy prawy i lewy wierzchołek. Ponownie rozkładamy kwadrat i składamy na połowę wzdłuż przekątnej kwadratu. Układamy uzyskany trójkąt na stole w ten sposób, aby jego najdłuższy bok znajdował się bliżej nas, a z prawej strony był wierzchołek od którego wychodzi linia zagięcia. Teraz w ruch idą nożyczki, którymi wykonujemy nacięcia od prawej strony, mniej więcej co pół centymetra, do linii zgięcia. Nacięcia kończą się około ¾ długości najdłuższego boku. Odkładamy nożyczki
i sklejamy nienacięte trójkąty w ten sposób, aby uzyskać kształt przypominający rożek do lodów. Miejsce sklejenia tworzy brzuszek naszej rybki. Ta część, która nie ma nacięć będzie głową, trzeba tylko za pomocą nożyczek nadać jej „rybi” kształt. Pozostało nam jeszcze wykonać i dokleić ogon i dwie płetwy, a na głowie oczy. Można według własnego pomysłu.
Trudne? Jeżeli tak, to warto skorzystać ze strony: rozbawieni.pl, gdzie umieszczono pokazowy filmik .
Miłej zabawy!
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Zabawy dla tych, którzy nie boją się pobrudzić
Zabawy domową ciastoliną
Dzieci przedszkolne lubią działać, manipulować, tworzyć. Gotową ciastolinę można kupić w sklepie, ale zrobienie ciastoliny domowym sposobem, w którym dziecko będzie mogło aktywnie uczestniczyć będzie frajdą i atrakcyjną zabawą.
Potrzebne będą nam następujące składniki:
-
1 szklanka mąki,
-
1 szklanka ciepłej wody,
-
2 łyżki oleju,
-
1 łyżeczka kwasku cytrynowego,
-
barwniki spożywcze.
Sposób wykonania
Wszystkie składniki należy podgrzewać w garnku na małym ogniu, cały czas mieszając. Masa będzie robić się coraz bardziej gęsta. Należy ją gotować do momentu, aż zacznie odchodzić od palców. Jeszcze ciepłą masę wyjąć na deskę do krojenia i ugniata
w rękach jak zwykłe ciasto. Wyrobioną, miękką masę podzielić na kilka części i doda
barwniki. Mogą to być spożywcze w żelu, w proszku. Można też użyć tuszy, farb plakatowych, naturalnych barwników ( kurkuma, sok z buraka ćwikłowego) itp.
Ciastolinę można ugniatać, wałkować, ściskać, kroić plastykowym nożykiem, wykrawać foremkami do ciastek, tworzyć figurki itp.
Po zabawie ciastolinę można przechowywać w szczelnie zamkniętym pudełku nawet przez 2- 3 tygodnie.
Źródło: lecibocian.pl
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia do głoski „ cz”
Przypominamy dziecku ułożenie narządów mowy:
- czubek języka uniesiony do górnego dziąsła
- boki języka dotykają górnych dziąseł i zębów
- wargi wysunięte do przodu, jak przy u
CZ = T + SZ
Utrwalamy w sylabach
czu, czy, czo, cza, czeu
uczu, uczy, uczo, ucza, ucze
yczu, yczy, yczo, ycza, ycze
oczu, oczy, oczo, ocza, ocze
aczu, aczy, aczo, acza, acze
eczu, eczy, eczo, ecza, ecze
ucz, ycz, ocz, acz, ecz
Utrwalamy w nagłosie wyrazów
czoło, czubek, czas, czereśnia, czarny, czerwony, czujny, cztery, czytać, czapka
w środku wyrazów
oczy, moczy, liczy, uczy, rękawiczka, keczup, chłopczyk, dziewczynka
w wygłosie
mecz, lecz, płacz, warkocz, miecz
Utrwalamy cz w wyrażeniach
czarna kredka czwarty mecz zimne czoło
czerwony kolor płacz dziecka czubek nosa
tłusty pączek ostry keczup ładne oczy
Utrwalamy w zdaniach
Mały chłopczyk płacze.
Dziewczynka ma czarne oczy.
Chłopcy grają czwarty mecz.
Nauczyciel ma czerwony mazak
Mam nową czapkę.
Mareczek zgubił rękawiczkę.
Lubię pączki z kokosem.
Pani idzie na pocztę.
Tatuś ma metalowy klucz do auta.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Utrwalamy głoskę „cz” na podstawie wierszyków
Kubeczek
Mój kubeczek z kaczorom
chętnie trzymam wieczorem.
W nim czekolada czy mleczko,
a potem czyste łóżeczko.
Entliczek- pętliczek
Entliczek- pętliczek czerwony stoliczek,
a na tym stoliczku pleciony koszyczek,
w koszyczku jabłuszko, w jabłuszku robaczek,
a na tym robaczku zielony kubraczek.
Trudne pytania
- Co robi leszczyk, gdy pada deszczyk?
- Co robi kaczka, gdy jedzie taczka?
- Co robią beczki, gdy wpadną do rzeczki?
- Co robią pączki, gdy trafią do rączki?
- Czarku, daj spokój, już nie męcz mnie!
Odpowiedzieć na twe pytania nie da się!.
Wierszyki pochodzą z różnych źródeł.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia do głoski „z”
Przy wymowie głoski z:
czubek języka oparty jest o dolne zęby
wargi są rozciągnięte- zęby widoczne
z to głoska dźwięczna- włączamy „motorek”
Utrwalamy z- w izolacji
wielokrotnie naśladujemy odgłos bzyczącej muchy:
zzzzz…., zzzzz…, zzzzz….
Utrwalamy z w sylabach
za, ze, zo, zu, zy
zaa, aze, azo, azu, azy
eza, eze, ezo, ezu, ezy
oza, oze, ozo, ozu, ozuza, uze, uzo, uzu, uzy
yza, uze, yzo, yzu, yzy
Utrwalamy z- wyrazy
Zosia, Zenek, zły, zabawa, zabawka, zadania, zając, zamek, zawody
wazon, gazeta, mazak, kuzyn, , koza, muzyka, bluza, guzek, zgubiony, zlew, znaki, jezdnia, ozdoba, odznaka
Utrwalamy z- wyrażenia
nowa zabawka zdolna Zosia ozdoba bluzy
gorąca zupa złoty zegarek zatkany zlew
ulubiona zabawa mokra jezdnia zlepiony wazon
ciekawa zagadka złamany ząb zakaz jazdy
zły chłopak zabytkowy zamek zabawna koza
Utrwalamy z- zdania
Michaś układa zabawki. Zebra mieszka w ZOO.
Mama gotuje pomidorową zupę. Obok jezdni stoi znak drogowy.
Zocha ogląda zdjęcia. Zły chłopak zgniótł zabawkę.
Zjem ulubioną zapiekankę. Tata zaplamił mazakiem koszulę.
Olek zakłada ozdobną bluzę. Iza ma złamany ząbek.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Utrwalamy głoskę z na podstawie wierszyków
Ząbek zebry
Zebrę Zeni ząbek boli,
płacze Zenia mili moi.
Trzeba leczyć ząbek chory
nie zważając na humory.
Ząb dentysta zaplombuje,
ząbek Zeni uratuje.
Zajączek
Kica zając Zygmuś po zielonej łące
a za nim kicają jeszcze dwa zające.
Mama zajęczyca też się pokazała
i zajączków biega już gromada cała.
Rymowanka
Zygmunt, zagon, zlew, zasuwać,
Zosia, Zenek, zjazd, zakuwać.
Zachmurzony Zbyszek, zrywać,
zlewozmywak, ząb, zaszywać.
Azorek
Mój Azorek to jest
Bardzo mądra psina.
O czym chcę zapomnieć
zaraz przypomina.
Że buty dziurawe.
Że stół zaplamiony.
Że spodnie rozdarte.
Że beret zgubiony.
Dam mu dużo kości
Pełną miskę mleka
Kiedy mnie zobaczy
Radośnie zaszczeka.
Wierszyki pochodzą z różnych źródeł.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia do głoski s
Podczas wymowy głoski s czubek języka układamy za dolnymi zębami, wargi są rozciągnięte w uśmiechu, zęby są zbliżone do siebie
Utrwalamy s w sylabach
sa, se so, su, sy
asa, ese, oso, usu, ysy
as, es, os, us, ys
Na początku wyrazu przeciągamy w wymowie głoskę s, natomiast w środku i na końcu wyrazu robimy krótką przerwę, aby móc prawidłowo ułożyć język, zęby i wargi.
Utrwalamy s w wyrazach
na początku wyrazu
sala, sanki, sandały, samolot, samochód, sen, syn, sok, sowa, sos, sól, smok, syrop
w środku wyrazu
kasa, pasek, piasek, piesek, nosek, osa, piosenka, masa, plastelina, włosy, masło
na końcu wyrazu
nos, las, lis, los, pies, ananas, magnes, autobus, włos, głos, plus, pas
Utrwalamy s w wyrażeniach
słodki syrop wesoły smok jasne włosy
suchy piasek smaczny ananas sól do smaku
stary pies smutna sowa masło i sos
Utrwalamy s w zdaniach
Samolot leci wysoko.
As to mój pies.
Sowę słychać w lesie.
Lepię smoka z plasteliny.
Ten las jest bardzo stary.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Utrwalamy głoskę s na podstawie wierszyków
List
Lis do liska
list napisał
na listku kaliny
i zaprosił lisek liska
na swe imieniny
Osa i oset
Wkoło mostu, obok ostu
lata osa mała.
Ugryzł oset osę w nosek.
Osa odleciała.
Maskotki
Mała Tereska ma dwa pieski:
jeden różowy, drugi niebieski.
Obydwa mają spłaszczone noski,
wesołe oczka, skręcone włoski.
Te aksamitne, miłe maskotki
spokojnym lalkom nie zrobią psotki.
Niektóre wyrazy zawierają głoskę z-układ języka, warg i zębów jest taki sam jak przy s, ale z jest głoską dźwięczną (mocną).
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Zabawy dla dzieciaków
Utrwalamy głoski sz, ż, cz, dż.
Roboty
Przygotowanie do zabawy
Właściwą zabawę poprzedzamy rozmową z dzieckiem na temat tego co to jest robot, co może robić i jak nazwiemy osobę, która wymyśla roboty (inżynier). Należy także przećwiczyć wykonanie każdego z trzech poniższych poleceń:
Trzy kroki do przodu- idziemy wyprostowanymi, sztywnymi w kolanach krokami
Zatrzymaj się- stoimy w miejscu nie wykonując żadnych ruchów
Do tyłu marsz!- robot porusza się wstecz do chwili, aż usłyszy kolejną komendę.
Uczestnicy
Co najmniej dwie osoby, dzieci od 4 lat, mogą też spróbować młodsi
Pomoce
Brak
Instrukcja:
W naszej zabawie występują roboty, które rozumieją tylko trzy proste polecenia wydawane przez inżyniera. Zaczynamy zabawę:
„Trzy kroki do przodu”.
„Zatrzymaj się”
„Do tyłu marsz!”
Przebieg zabawy
Dorosły rozpoczyna zabawę i jako inżynier, który zbudował robota wydaje dziecku kolejne polecenia. Potem następuje zamiana ról. Zabawę można uatrakcyjniać o kolejne polecenia np. „Cztery kroki w prawo”, „Dwa kroki w lewo” itp.
Dla tych dzieci, które pojęcia prawa, lewa strona są trudne, wystarczy podać informację np. „Cztery kroki do drzwi „(są po lewej stronie dziecka- robota),
„ Dwa kroki do szafy” ( bo jest po prawej stronie).
Dla uatrakcyjnienia zabawy możemy dodać ruchy rąk, głowy- według inwencji uczestników.
Śnieżki
Przygotowanie do zabawy
Wyjaśniamy dziecku, że śnieżki to kulki, które można zrobić ze śniegu. Ponieważ teraz śniegu nie ma, zastąpimy je śnieżkami z papieru.
Uczestnicy
Liczba uczestników dowolna, dzieci od 3 lat
Pomoce
Śnieżki wykonać z papieru gazetowego. Dużą stronę gazety przedrzeć na pół. Jedną ręką staramy się ugnieść papierową kulkę, potem angażujemy drugą rękę. Dziecko 3-letnie wykonuje trzy kule, czterolatek- cztery itd., a osoba dorosła dwa razy tyle ile dziecko; wiadro ( kubełek kartonowe pudełko itp. )
Instrukcja
Oto papierowe śnieżki. Będziemy nimi rzucać starając się trafić do wiaderka (celem mogą być drzwi, wyznaczone miejsce na ścianie itp. ). Zaczynamy zabawę!
Wariant I. Polega na samym rzucaniu do celu. Najpierw dowolną ręką, potem drugą , można też obiema. Dziecko wybierze ten sposób, który jest dla niego najłatwiejszy. W tym wariancie zabawy chodzi o przećwiczenie samej techniki rzutu do celu. Początkowo miejsce, z którego rzucamy jest blisko celu, potem zwiększamy odległość. Każdy udany rzut nagradzamy słownie np. Brawo!, Super!, Nie zapominajmy o tym aby dorosły pokazał dziecku, że nie zawsze udaje się mu trafić do celu. Wtedy mówi np. Muszę jeszcze poćwiczyć!
Wariant II. Każdy uczestnik przygotuje tyle drobnych przedmiotów ile będzie miał do wykonania rzutów ( małe obrazki, kredki, cukierki itp.). To będą osobiste fanty. Biorący udział w zabawie będzie kolejno wykonywał np. sześć rzutów do celu. Jeżeli wszystkie śnieżki znajdą się w wiaderku, kolejne rzuty będzie wykonywać następna osoba. Potem następuje kolejna tura. W sytuacji, gdy któryś rzut nie będzie celny, uczestnik wykonujący go daje swój fant kładąc go w wyznaczonym miejscu np. na stole. Po zakończeniu swojej serii rzutów, będzie mógł fanty odzyskać wykonując polecenie drugiego uczestnika np. „Powiedz dwa imiona zawierające głoskę sz lub ż.”, „ W sklepie wkładamy do niego zakupy, to jest…”,
„ Powtórz zdanie: Sowa mieszka w lesie” itp. Zabawę kończymy krótkim podsumowaniem. Co było łatwe, co trudne, czy zabawa podobała się, czy wszyscy mają swoje fanty, przeliczy je itp.
Ciepło- zimno
Zabawa ta na pewno jest dobrze znana rodzicom ze swego dzieciństwa. Osoba dorosła ukrywa w pomieszczeniu ( pod nieobecność dziecka) konkretny przedmiot, a dziecko ma go odnaleźć wyłącznie dzięki słownym wskazówkom. Gdy szukający zbliża się do poszukiwanego przedmiotu mówimy ciepło, bardzo ciepło, a gdy jest już przy zabawce- gorąco, parzy. I odwrotnie, gdy się oddala mówimy- chłodno, zimno, mróz. Po odnalezieniu przedmiotu następuje zamiana ról.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Zabawy badawcze
„ Powiedz mi, a zapomnę.
Pokaż, a zapamiętam.
Pozwól mi działać, a zrozumiem”.
Konfucjusz
Dzieci uczą się poprzez zabawę. Mają naturalną potrzebę działania, eksperymentowania. W ten sposób poznają i odkrywają otaczający świat starając się go zrozumieć stosownie do własnych aktualnych możliwości. Poniżej znajdują się propozycje kilku eksperymentów, które mogą Rodzice przeprowadzać w domu razem ze swoimi pociechami. Mają one walory edukacyjne i wychowawcze, a także rozwijają mowę dziecka. Zabawy te niech staną się okazją do wspólnego działania, rozmowy, zadawania pytań, komentowania, wyjaśniania, bogacenia słownictwa dziecka. Niech dostarcza wielu radosnych wrażeń jej uczestnikom.
Wszystkie prezentowane zabawy- eksperymenty pochodzą z internetu i zostały przez autorkę niniejszego opracowania wypróbowane, sprawdzone.
Cukierkowa tęcza
Pomoce: biały talerzyk, opakowanie kolorowych cukierków np. Skittles, trochę wody
Przebieg: Kolorowe cukierki rozkładamy obok siebie tak, by utworzyły okrąg. Następnie dolewamy na środek talerza trochę wody i odczekujemy kilka minut obserwując co się dzieje. Ważne, aby talerza nie ruszać, nie przesuwać.
Efekty: Na talerzu pojawia się wielobarwna tęcza. Kolorowe cukierki zabarwiły przezroczystą wodę.
Znikająca woda
Pomoce: świeczka typu podgrzewacz, podstawka, przezroczysta szklanka, trochę wody
Przebieg: Na podstawce z wodą delikatnie umieszczamy zapaloną świeczkę
i przykrywamy szklanką. Przez kilka minut obserwujemy co się dzieje.
Efekty: W czasie zabawy świeczka gaśnie, a woda została wessana ze spodka do szklanki.
Malowanie na mleku
Pomoce: trochę mleka, płyn do mycia naczyń, zakraplacz, dwa lub więcej barw-
ników spożywczych ( może być kolorowy tusz, rozmieszane z niewielką ilością wody farby), patyczki higieniczne
Przebieg: Do talerza wlewamy mleko i stopniowo dodajemy rozpuszczone barwniki. Odczekujemy kilka chwil, a gdy pojawi się tęczowa tafla kolorów, namaczamy patyczki w płynie do naczyń i delikatnie dotykamy nimi powierzchni mleka.
Efekty: Pierwszy efekt to pojawienie się na mleku kolorowej tęczy. Drugi, po dotknięciu patyczkiem- „odpychanie” kolorów.
Kolorowa sól
Pomoce: tyle talerzyków ile mamy kolorów kredy, sól kuchenna, kawałki kolorowej kredy
Przebieg: Na talerzyk wsypujemy kilka łyżeczek soli kuchennej. Następnie dziecko kładzie na soli kawałek kredy i wałkuje go.
Efekty: Barwnik z kredy uwalnia się i zabarwia nam sól.
Rosnące farby
Pomoce: miseczki, sól, mąka i woda w takiej samej ilości ( np. po pół szklanki ), kilka barwników (np. rozdrobniona kreda, tusz, farby, barwniki spożywcze), drewniane patyczki ( np. takie do szaszłyków), papier lub kartonik
Przebieg: W jednej miseczce mieszamy ze sobą składniki. W ten sposób otrzymujemy bazową masę do rosnących farb. Rozdzielamy ją na tyle części, ile mamy barwników. Do każdej porcji masy dokładamy barwnik i rozprowadzamy go drewnianym patyczkiem. Otrzymanymi w ten sposób kolorami rysujemy dowolne kształty, obrazki. Narzędziem do rysowania będą patyczki. W celu utwardzenia powstałych dzieł, osoba dorosła umieści je w mikrofalówce na 30 sekund.
Efekty: Po wypieczeniu w kuchence mikrofalowej obrazki wysychają, twardnieją i unoszą się ( jakby urosły) dając wielobarwny efekt spieczenia.
Efekt rośnięcia farb jest dla dziecka sporym zaskoczeniem, dlatego też z pewnością będzie chcieć tworzyć kolejne prace.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia do głoski ż
Przypominamy dziecku (w razie potrzeby) ułożenie języka, warg i zębów opisane przy ćwiczeniach głoski sz. Głoska ż jest dźwięczna, czyli włączamy „motorek”, który dziecko wyczuje przykładając do krtani wyprostowaną zewnętrzną część dłoni.
Dla ułatwienia można przeciągać wymowę ż, gdy występuje na początku sylaby, wyrazu. Natomiast w środku robimy przed ż małą pauzę, by prawidłowo ułożyć język, wargi
i zęby.
Utrwalamy w sylabach
ża, ,że, żo, żu, ży
aża, aże, ażo, ażu, aży
eża, eże, eżo, eżu, eży
oża, oże, ożo, ożu, oży
uża, uże, użo, użu,uży
yża, yże, yżo, yżu, yży
Utrwalamy w nagłosie wyrazów
żaba, żuk, żona, rzeka, życie, żart, rzut, żagiel, żal, rzodkiewka, żółtko, żółw
W środku wyrazu
Jerzy, warzywa, orzech, nożyk, talerzyk, koleżanka, dyżurny, pożar, porządek
Utrwalamy w wyrażeniach
duży pożar długie życie żółty talerzyk
zielona żuk dojrzałe warzywa żaba w kałuży
żarty mamy olbrzymie morze brzeg rzeki
Utrwalamy w zdaniach
Marzenka to miła koleżanka. Moja ulubiona łyżka jest różowa.
Adaś dba o porządek. Mama uwielbia żartować.
Tatuś leży na plaży. Pani waży warzywa.
Nad rzeką rośnie drzewo. Nożyk leży na półce.
Orzeł to potężny ptak. Jerzego boli brzuch.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Utrwalamy „ ż” na podstawie wierszyków
Żuk i żaba
Duża żaba nad kałużą napotkała żuka.
Żuk na nóżki włożył buty, obcasami stukał.
Nad kałużą podskakiwał, żółte buty pokazywał,
aż je wysmarował błotem. Oj, co było potem! …
Żabki i żuk
Jedna żabka z drugą żabką napotkały żuka.
Stał na drodze, gorzko płakał, swojej mamy szukał.
Pocieszały żabki żuka:
- Twoja mama w lesie. Widziałyśmy, szła z koszykiem.
Jeżyn ci przyniesie!
Żuczek zaraz płakać, wytarł oczy łapką,
ale zanim poszedł dalej podziękował żabkom.
Nad morzem
Nad rzeką lub nad morzem
leżak do leżenia służy.
Czy to plaża, czy podwórze
wtedy czas tak się nam dłuży.
Gdy gorące słońce praży
pod parasol iść wypada.
A tam lody, rożki, żelki
i w butelce oranżada
Wierszyki pochodzą z różnych źródeł..
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Ćwiczenia do głoski c
Przypomnienie:
Podczas wymowy głoski c:
- czubek języka znajduje się za dolnymi zębami
- wargi rozciągnięte w uśmiechu, ułożone płasko, tak aby zęby były widoczne
- zęby zbliżone do siebie
- dźwięk c to w zasadzie dwa króciutkie, następujące po sobie głoski t + s
C = T + S
Utrwalamy głoskę c w sylabach:
ca, ce, co, cu, cy
aca, ace, aco, acu, acy
eca, ece, eco, ecu, ycy
oca, oce, oco, ocu, ocy
uca, uce, uco, ucu, ucy
yca, yce, yco, ycu, ycy
ac, ec, oc, uc, yc
Utrwalamy głoskę w wyrazach:
cały, cebula, coś, cena, cukier, cytryna, cyfra, całuje, cymbałki, cel
placek, ulica, plecak, ocet, kocyk, owca, taca, plecy, owoce, klocek, kucyk
koc, noc, palec, walec, pałac, chłopiec, makowiec, latawiec, koniec, pomoc
Utrwalamy głoskę w wyrażeniach:
kwaśna cytryna cenne zabawka cyfra jeden
pokrojona cebula mała córka długa noc
miły chłopiec kwaśne owoce ułożone klocki
Utrwalamy głoskę w zdaniach:
Chłopiec ma latawiec. Mama całuje dwie córki. Na kocu leżą klocki.
Ulicą jedzie walec. Celina myje pajaca. Całą noc było gorąco
Lubię placek owocowy. Koc Partycji leży na łące. Jacek chce pomóc.
Aleksandra Uran
pedagog, logopeda
Zabawy dla dzieciaków
Utrwalamy głoski sz, ż, cz, dż.
Roboty
Przygotowanie do zabawy
Właściwą zabawę poprzedzamy rozmową z dzieckiem na temat tego co to jest robot, co może robić i jak nazwiemy osobę, która wymyśla roboty (inżynier). Należy także przećwiczyć wykonanie każdego z trzech poniższych poleceń:
Trzy kroki do przodu- idziemy wyprostowanymi, sztywnymi w kolanach krokami
Zatrzymaj się- stoimy w miejscu nie wykonując żadnych ruchów
Do tyłu marsz!- robot porusza się wstecz do chwili, aż usłyszy kolejną komendę.
Uczestnicy
Co najmniej dwie osoby, dzieci od 4 lat, mogą też spróbować młodsi
Pomoce
Brak
Instrukcja:
W naszej zabawie występują roboty, które rozumieją tylko trzy proste polecenia wydawane przez inżyniera. Zaczynamy zabawę:
„Trzy kroki do przodu”.
„Zatrzymaj się”
„Do tyłu marsz!”
Przebieg zabawy
Dorosły rozpoczyna zabawę i jako inżynier, który zbudował robota wydaje dziecku kolejne polecenia. Potem następuje zamiana ról. Zabawę można uatrakcyjniać o kolejne polecenia np. „Cztery kroki w prawo”, „Dwa kroki w lewo” itp.
Dla tych dzieci, które pojęcia prawa, lewa strona są trudne, wystarczy podać informację np. „Cztery kroki do drzwi „(są po lewej stronie dziecka- robota),
„ Dwa kroki do szafy” ( bo jest po prawej stronie).
Dla uatrakcyjnienia zabawy możemy dodać ruchy rąk, głowy- według inwencji uczestników.
Śnieżki
Przygotowanie do zabawy
Wyjaśniamy dziecku, że śnieżki to kulki, które można zrobić ze śniegu. Ponieważ teraz śniegu nie ma, zastąpimy je śnieżkami z papieru.
Uczestnicy
Liczba uczestników dowolna, dzieci od 3 lat
Pomoce
Śnieżki wykonać z papieru gazetowego. Dużą stronę gazety przedrzeć na pół. Jedną ręką staramy się ugnieść papierową kulkę, potem angażujemy drugą rękę. Dziecko 3-letnie wykonuje trzy kule, czterolatek- cztery itd., a osoba dorosła dwa razy tyle ile dziecko; wiadro ( kubełek kartonowe pudełko itp. )
Instrukcja
Oto papierowe śnieżki. Będziemy nimi rzucać starając się trafić do wiaderka (celem mogą być drzwi, wyznaczone miejsce na ścianie itp. ). Zaczynamy zabawę!
Wariant I. Polega na samym rzucaniu do celu. Najpierw dowolną ręką, potem drugą , można też obiema. Dziecko wybierze ten sposób, który jest dla niego najłatwiejszy. W tym wariancie zabawy chodzi o przećwiczenie samej techniki rzutu do celu. Początkowo miejsce, z którego rzucamy jest blisko celu, potem zwiększamy odległość. Każdy udany rzut nagradzamy słownie np. Brawo!, Super!, Nie zapominajmy o tym aby dorosły pokazał dziecku, że nie zawsze udaje się mu trafić do celu. Wtedy mówi np. Muszę jeszcze poćwiczyć!
Wariant II. Każdy uczestnik przygotuje tyle drobnych przedmiotów ile będzie miał do wykonania rzutów ( małe obrazki, kredki, cukierki itp.). To będą osobiste fanty. Biorący udział w zabawie będzie kolejno wykonywał np. sześć rzutów do celu. Jeżeli wszystkie śnieżki znajdą się w wiaderku, kolejne rzuty będzie wykonywać następna osoba. Potem następuje kolejna tura. W sytuacji, gdy któryś rzut nie będzie celny, uczestnik wykonujący go daje swój fant kładąc go w wyznaczonym miejscu np. na stole. Po zakończeniu swojej serii rzutów, będzie mógł fanty odzyskać wykonując polecenie drugiego uczestnika np. „Powiedz dwa imiona zawierające głoskę sz lub ż.”, „ W sklepie wkładamy do niego zakupy, to jest…”,
„ Powtórz zdanie: Sowa mieszka w lesie” itp. Zabawę kończymy krótkim podsumowaniem. Co było łatwe, co trudne, czy zabawa podobała się, czy wszyscy mają swoje fanty, przeliczy je itp.
Ciepło- zimno
Zabawa ta na pewno jest dobrze znana rodzicom ze swego dzieciństwa. Osoba dorosła ukrywa w pomieszczeniu ( pod nieobecność dziecka) konkretny przedmiot, a dziecko ma go odnaleźć wyłącznie dzięki słownym wskazówkom. Gdy szukający zbliża się do poszukiwanego przedmiotu mówimy ciepło, bardzo ciepło, a gdy jest już przy zabawce- gorąco, parzy. I odwrotnie, gdy się oddala mówimy- chłodno, zimno, mróz. Po odnalezieniu przedmiotu następuje zamiana ról.